Son yıllarda, Orta Doğu'daki jeopolitik dinamikler hızla değişti ve bu durum, birçok ülkenin stratejik hedeflerini yeniden gözden geçirmesine yol açtı. Özellikle İsrail'in bölgesel güç olma iddiaları, bölgedeki diğer aktörler tarafından sorgulanıyor. Foreign Policy dergisinin son araştırması, İsrail'in bu iddialarının altında yatan gerçekleri ve psikolojik faktörleri derinlemesine ele alıyor.
İsrail, kurulmasından bu yana birçok savaş ve çatışmanın merkezinde yer aldı. 1948'deki kuruluşundan bu yana, Filistin topraklarındaki çatışmalar, Arap-İsrail savaşları ve sonraki barış süreçleri, İsrail'in uluslararası ilişkilerdeki konumunu büyük ölçüde etkiledi. Bugün bile, İsrail'in askeri gücü ve teknolojik üstünlüğü, onu bir bölgesel aktör olarak tanımlamak için sıkça kullanılıyor. Ancak, bu tanım, tarihsel ve siyasi bağlamda daha derin bir incelemeyi gerektiriyor.
İsrail, askeri açıdan oldukça güçlü bir ülke olmasına rağmen, bölgedeki diğer güçler, özellikle İran ve Türkiye gibi ülkelerle karşılaştırıldığında sınırlı bir etki alanına sahip. Bu ülkeler, hem nüfus hem de coğrafi genişlik açısından İsrail’in çok üzerinde belli bir güce erişmiş durumdalar. Bu nokta, İsrail'in iddialarını zayıflatan önemli bir faktör olarak öne çıkıyor.
Orta Doğu'da yaşanan değişimler, İsrail'in stratejik hesaplamalarını etkilemekte. Son yıllarda Suudi Arabistan, BAE gibi Arap ülkeleri ile normalleşme adımları atan İsrail, bu süreçlerin sunduğu fırsatları değerlendirmekte kararlı gözükse de, bu durumun sürdürülebilirliği konusunda ciddi soru işaretleri mevcut. Arap dünyasındaki politik değişimlerin, İsrail’in ulusal güvenlik stratejilerini nasıl etkilediği ise dikkate değer bir konudur.
İsrail’in karşılaştığı zorlukların başında, Filistin meselesi ve bu mesele etrafında şekillenen uluslararası baskılar yer almakta. Öte yandan, ABD’nin Orta Doğu politikalarında yaşanan değişimler de İsrail’in bölgedeki rolünü sorgulatan bir diğer unsurdur. ABD’nin bazı yönlendirmeleri doğrultusunda hareket eden İsrail, tüm bu dengeleri gözetmek zorunda kalıyor. Ancak, bu dinamikler içinde, yalnızca askeri gücüne güvenerek bölgesel bir aktör olma iddialarını sürdürmek, oldukça riskli bir strateji olarak karşımıza çıkmaktadır.
Geleceğe dönük projeksiyonlarda, İsrail’in bölgesel etkisini artırma hedefleri doğrultusunda atacağı adımlar, yalnızca askeri hamlelerle sınırlı kalmamalıdır. Ekonomik, sosyal ve diplomatik alanlarda da sürdürülebilir stratejiler geliştirmesi, uluslararası kabul görmesi açısından kritik bir öneme sahiptir. Özellikle, Filistin ile barış süreçlerinin yeniden canlandırılması, hem bölgedeki gerginlikleri azaltacak hem de İsrail’in meşruiyet arayışına katkı sağlayacaktır.
Tüm bu faktörler göz önünde bulundurulduğunda, İsrail’in bölgesel güç olma iddiasının ne derece gerçekçi olduğu konusunda ciddi tartışmalar devam edecek gibi görünüyor. Disiplinlerarası bir bakış açısıyla değerlendirildiğinde, İsrail’in yalnızca askeri kapasiteye dayanan güç projeksiyonu, uzun vadede onu arzu edilen hedefine ulaştırmakta yetersiz kalmaktadır.
Sonuç olarak, İsrail'in mevcut durumu ve gelecekteki olasılıkları üzerine yapılan bu değerlendirmeler, bölgedeki istikrarın sağlanması adına kritik bir konu başlığı olmaya devam edecek. Güç dengelerinin yanı sıra, diplomatik ilişkilerin de ne yönde şekilleneceği, hem bölgesel dinamikleri hem de uluslararası ilişkileri etkileyen belirleyici faktörler arasında yer alacaktır.
